از چه سنی کودک را به کلاس شنا بفرستیم؟

مجموعه: بهداشت کودکان

شنا، ورزش بسیار مفیدی برای کودکان است

«کلاس آموزش شنا برای نوزادان 8 ماهه تا 5 ساله با حضور مادران!» تعجب نکنید، این یک آگهی تبلیغاتی است که مادران را تشویق کرده هرچه سریع تر برای آموزش شنای کودکانشان اقدام کنند. استخرهای شنای مادر و کودک مدت هاست برای جلب مشتری بیشتر در برخی خانه های کودک یا مهدکودک ها تبلیغ می شوند ولی این کار اما و اگرهایی دارد که مادران باید قبل از ثبت نام فرزندانشان در کلاس ها بدانند. به این بهانه در گفت و گویی با دکتر ابوالحسنی، متخصص پزشکی ورزشی به طرح پرسش هایی در این زمینه پرداخته ایم.

ورزش شنا چه فوایدی برای کودکان دارد؟
شنا، ورزش بسیار مفیدی برای کودکان است. علاوه بر اینکه آمادگی قلبی- عروقی آنها را بالا می برد. به کودکان کوچک تر کمک می کند که بتوانند تعادلشان را حفظ کنند. راه رفتن در آب باعث تقویت عضلات پاها می شود. از سوی دیگر، شنا حس اعتماد به نفس و استقلال به کودکان می دهد؛ به نحوی که می توانند به توانایی های خود اکتفا کنند.

شنا و بازی در آب می تواند ذهن کودک را نیز باز کند. شادی و تفریح را برایش به ارمغان آورد و از همه مهم تر اینکه اشتهای کودک را افزایش دهد. بنابراین شنا هم فواید جسمی دارد، هم فواید روانی.

از چه سنی می توان کودکان خردسال را به استخر برد و شنا یادشان داد؟
همانطور که می دانید، جنین 9 ماه در محیط مایع رشد می کند، بنابراین اگر نوزاد تازه متولد شده ای را در آب قرار بدهند، قادر است دست و پا بزند و خودش را شناور نگه دارد، اما این توانایی فقط مربوط به چند ساعت اول تولد است و به تدریج با افزایش سن از بین می رود. از 6 ماهگی یا یک سالگی به بعد هم می توان کودک را با آب آشنا کرد. به این ترتیب که کودک در آغوش پدر یا مادرش وارد آب شود و از آن لذت ببرد.

 توجه داشته باشید که والدین نباید به هیچ وجه کودک را از خود جداکنند بلکه کودک باید در آغوش پدر یا مادرش با آب تماس داشته باشد زیرا کودک در این سن هنوز کنترل زیادی روی حرکاتش ندارد تا بتواند بازی خاصی انجام بدهد. بهترین سن برای آموزش شنا در کودکان 4 سالگی است، بنابراین نمی توان مهارت های شنا را به کودکان کمتر از 4 سال آموخت. برای یادگیری شنا، کودک باید بتواند خودش را روی آب نگه دارد تا تکنیک ها و روش های خاص شنا کردن را یاد بگیرد.

منبع

نوجوان را از تغییرات دوره بلوغ آگاه کنید!

مجموعه: بهداشت کودکان

بلوغ دوره یا سنی است که در آن فرد به رسش جنسی می رسد

نوجوانی دوره ای از رشد است که با بلوغ آغاز می شود و با شروع دوره بزرگسالی خاتمه می یابد. نوجوانی را می توان مرحله گذر از کودکی به بزرگسالی توصیف کرد. این دوره به پلی بین کودکی و بزرگسالی تشبیه شده است و فرد برای یافتن جایگاه خود به عنوان بزرگسال رشدیافته، ناگزیر از عبور از آن است. نوجوانی دوره ای است که طی آن روابط فرد با هم سالان تعمیق می یابد؛ استقلالش در تصمیم گیری رشد می کند و در جریان مشغله های فکری و تعلقات اجتماعی قرار می گیرد. نوجوانی دوره کاوش و انتخاب است؛ همچنین دوره آشوب و استرس و تعارضات روانی.

مولفه های هویت یابی در این دوره شکل می گیرد. بهترین توصیف از نوجوانی، فرایند پیشرفت است که مشخصه بارز آن افزایش توانایی تسلط بر چالش های پیچیده تکالیف تحصیلی، بین فردی و در عین جستجوی استعدادها، هویت های اجتماعی و علایق جدید است.

بلوغ
شاید مهم ترین اتفاق نوجوانی بلوغ باشد. بلوغ دوره یا سنی است که در آن فرد به رسش جنسی می رسد و می تواند بچه دار شود؛ یعنی مقطعی از حیات که در آن فرد از لحاظ فیزیکی، هیجانی، اجتماعی، هوشی و معنوی به مرحله بزرگسالی می رسد؛ همچنین در این دوره، تکلیف اتفاق می افتد؛ یعنی تغییرات فیزیکی ای که تحت عنوان کرک دار یا مودار شدن بدن نامیده می شود؛ علاوه بر آن تغییرات روان شناختی و اجتماعی نیز در این دوره رخ می دهد.

ویژگی های دوره بلوغ
در این دوره، تغییرات در دختران و پسران رخ می دهد؛ از جمله این تغییرات می توان رشد جنسی، رشد قد و وزن، تغییر در تناسب بدن، توانایی بدنی و عضلانی، تغییرات شناختی و اخلاقی، وضعیت شیمیایی خون، تغییر نیازهای غذایی و تغییرات هورمونی، که در دختران و پسران متفاوت است، را نام برد. در این مقاله به بررسی تغییرات جنسی نوجوانان پرداخته می شود.

در دوره بلوغ، تغییرات هورمونی در دختران و پسران رخ می دهد

  
بلوغ جسمی و جنسی
از عوامل موثر بر بلوغ جسمی و جنسی، عوامل اجتماعی و عوامل عصبی و هورمونی است. در دهه اخیر علاوه بر عوامل هورمونی موثر در پیدایش بلوغ جنسی، به عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز توجه شده است. به طوری که عواملی چون آب و هوا و نژاد در درجه دوم اهمیت قرار گرفته می گیرد.

تحقیقات نشان داده سن متوسط شروع بلوغ در محیط های اقتصادی فرهنگی بالا، پایین تر است و در محیط های اقتصادی و فرهنگی فقیر، این سن بالاتر است. همچنین تغییرات هورمونی، در دختران و پسران متفاوت است. این تغییرات در غده هیپوفیز، غدد آدرنالین و غدد جنسی است که در اینجا فقط به بررسی هورمون های محرک غدد جنسی (گونادها) می پردازیم. گونادها توسط هیپوفیز قدامی ترشح می شود و بر کارکرد غدد جنسی اثر می گذارند.

دو هورمون محرک غدد جنسی وجود دارد: هورمون تحریک کننده فولیکول "FSH” و هورمون سازنده جسم زرد "LH” که مسبب رشد سلول های تخم در تخمدان ها و اسپرم در بیضه ها می شوند. در جنس مونث، "FSH” و "LH”، تولید و رهاسازی هورمون زنانه استروژن و پروژسترون را کنترل می کند و هر دو در تخمدان ساخته می شوند. در جنس مذکر، "LH”، تولید و رهاسازی هورمون مردانه تستوسترون توسط بیضه ها را تحت کنترل دارد.

منبع

چگونه کودکم را از پوشک بگیرم؟

مجموعه: بهداشت کودکان

از پوشک گرفتن کودک یکی از مشکل ترین بخش های بچه داری است

از پوشک گرفتن کودک و آموختن آداب استفاده از دستشویی به او مهارتهایی را در والدین می طلبد که ما آنها را به شما می آموزیم!

خشونت ممنوع!
هنگام آموزش چگونگی استفاده از توالت، تهدید و مجازات معمولاً نتیجه معکوس دارد. گرفتن کودک دو ساله از پوشک، قبل از اینکه بتواند به راحتی از توالت استفاده کند، ممکن است به حبس مدفوع و مشکلات جدی یبوست شود. از جمله حقوقی که فرزند بر گردن والدین دارد، بحث بهداشت اوست. (1)

کودکم چه وقت آمادگی دارد؟
اگر کودک، خودش از شما خواست که به او اجازه دهید از توالت استفاده کند، و یا ادای کسی را درآورد که به توالت می رود، یعنی از آمادگی لازم برای «شروع آموزش» برخوردار است. اگر هم فکر می کنید که کودکتان در آستانه این آمادگی قرار دارد، از او بپرسید آیا میل دارد دستشویی رفتن را امتحان کند؟ با این حال یادتان باشد که تحت فشار قرار دادن او کاری اشتباه است.

آموزش دستشویی رفتن را چگونه آغاز کنیم؟
گاهی ممکن است کودک با وجود آمادگی برای آموختن دفع ادرار، از آن سر باز بزند و حتی از دفع مدفوع در توالت بترسد

ممکن است کودکتان برای آموختن کامل آداب دستشویی رفتن، ماهها وقت لازم داشته باشد که در طول این مدت، احتمالاً باید منتظر چندین بار توقف و سپس شروع دوباره باشید. گاهی کودکی در طی چند روز یا چند هفته، کنترل مثانه اش را به خوبی انجام می دهد، ولی ناگهان و بدون هیچ دلیل خاصی، به حالت اول برمی گردد و یا برای استفاده ی دوباره از پوشک التماس می کند که البته موضوعی غیر معمول نیست.

برگشتهای ناراحت کننده:
شما باید بتوانید خودتان را با برگشتهای ناراحت کننده که در مسیر آموزش استفاده ی صحیح از توالت پیش می آیند، سازگار کنید:

گام اول- ابتدا باید مطمئن شوید که این بازگشت و کنترل نکردن ادرار، نتیجه عفونتی در مجاری ادرار نیست. خوب است بدانید که اگر پسر دارید و او ختنه شده است، احتمال این نوع عفونت بسیار کم است. با این وجود مشورت با یک پزشک، توصیه می شود.

گام دوم- این واقعیت را بپذیرید که شب ادراری  همیشه طبیعی و نرمال، و پدیده ای مربوط به الگوی خواب است که اصلاح و تغییر رفتار یا مجازات، بر آن بی اثر است. مهارت در کنترل ادرار شب، به مرور کسب می شود و ممکن است حتی سالها طول بکشد. اجازه استفاده از پوشک در شب، و یا شلوارهای مخصوص لایه دار در روز، نشانه ناپایداری رأی والدین نیست، بلکه نشانگر درک صحیح آنهاست.

گام سوم- از خود بپرسید آیا تغییری در محیط زندگی کودک به وجود آمده است که توجه او را از کنترل مثانه منحرف کرده و باعث شده دوباره درخواست استفاده از پوشک کند؟

آیا نوزادی در خانواده متولد شده است؟

آیا در مهد مشکلی وجود دارد؟ مثلاً تغییری در برنامه کاری، بازدیدکنندگان، و ....

آیا کودک بیمار است؟ یا بیش از حد از فعالیتهای روزانه اش خسته می شود؟

اگر هیچکدام این موارد وجود نداشتند، باید بدانید که اغلب این بازگشتها در کودکان، فقط به این علت پیش می آید که توالت رفتن، تازگی اش را برای کودک از دست می دهد و در ضمن، استفاده از پوشک، خیلی راحت تر است.

گام چهارم- کار خود را با تغییر در نحوه آموزش موضوع، شروع کنید. مثلاً اگر قبلاً از کودک می پرسیدید « آیا دوست داری از لگن استفاده کنی؟» ازین به بعد به او بگویید «قبل از نشستن برای تماشای کارتون، از تو می خواهم بروی دستشویی!» و اگر در جواب شما گفت: «دستشویی ندارم.» به او بگویید: «تا وقتی این کار را نکند، تلویزیون روشن نخواهد شد.» البته حواستان هم باشد که روشن کردن تلویزیون، پاداش او به شمار نمی آید، بلکه اولاً بیان یک واقعیت است و ثانیاً یک پیامد!

رفتن کودک به توالت را به فعالیت هایی با فاصله زمانی مناسب از یکدیگر (نه بیش از دو ساعت) و کارهایی که او به آنها علاقه دارد، ارتباط دهید. مثلاً: قبل از بیرون رفتن برای بازی، قبل از نشستن برای غذای میان وعده، و.... در نتیجه با پیش بینی نوع بازی، کودک خواهد توانست شخصاً روند کار را شروع کند. این کار ممکن چند سال طول بکشد. هر پدر یا مادر با تجربه ای می داند که قبل از ترک منزل برای بیش از بیست دقیقه ماشین سواری، چگونه به تمام اعضای خانواده اعلام کند: «از همه می خواهم  ? بدون در نظر گرفتن سن- به دستشویی بروند.»
با کمی فکر کردن به مسئله، به این نتیجه می رسید که تخلیه پیشگیرانه، بهترین روش کنترل مثانه است. برای شما به ندرت پیش می آید که منتظر ایجاد فشار برای دفع ادرار بمانید و سپس تازه به فکر پیدا کردن دستشویی بیفتید زیرا به عواقب آن آگاهید. شما خود را عادت داده اید که قبل از رفتن به حیاط برای کار در باغچه، قبل از ترک منزل برای خرید، قبل از رفتن به رختخواب، و ... به دستشویی بروید. کودکان نمی توانند زمان نیاز به دفع ادرار را به خوبی پیش بینی کنند، اما با تذکرات شما او هم کم کم می تواند مانند شما، به این پیش بینی ها بپردازد.
در نهایت اینکه باید بدانید در صورت موثر نبودن این روش در چند هفته، سعی کنید که بدون ناراحتی، برای یکی دو ماه دیگر، مجددا کودک را با پوشک ببندید سپس دوباره کار را از سر بگیرید.

منبع



با بوی بد دهان فرزندم چه کنم؟

مجموعه: بهداشت کودکان

اگر دهان فرزند‌تان بوی بد می‌‌دهد او را برای معاینه پیش دندانپزشک ببرید

کودکان سالم( حتی بزرگتر‌ها!) گاهی اوقات دهان‌شان بوی بد می‌دهد. از عوامل این بدبویی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

خشکی دهان: اگر فرزندتان از طریق دهان نفس می‌کشد (برای مثال گرفتگی بینی دارد) بنابر‌این باکتری‌های موجود در دهانش به احتمال زیاد بدون دردسر رشد می‌کنند.

جسم خارجی: یک نخود، لوبیا، یک اسباب بازی کوچک، یا شی دیگری که فرزند خود را در بینی خود قرار داده ممکن است باعث بوی بد دهان او شده باشد. این اتفاق به ویژه در کودکان و نوپا‌ها که معمولا سراغ چیز‌هایی می‌روند متعلق به آنها نیست مشترک است!

بهداشت نامناسب: باکتری‌های طبیعی در دهان زندگی می‌کنند و روی باقی‌مانده‌ی ذرات غذا بین دندان‌ها، در خط لثه، بر روی سطح زبان و یا بر روی سطح لوزه در پشت گلوی فرزند‌تان تأثیر می‌گذارند. همین باعث بوید بد دهان می‌شود مخصوصا اگر غذا به مدت طولانی در دهان باقی بماند.

خوردن غذاهای تند: اگر فرزندتان از خوردن سبزیجاتی مانند پیاز و سیر لذت می‌برد، باید بدانید که آنها موقتا تا زمانی که در سیستم گوارش او وجود دارند، روی تنفش تأثیر می‌گذارند.

بیماری یا شرایط خاص: گاهی اوقات عفونت‌های سینوزیت،‌ورم لوزه‌ها و یا حتی آلرژی‌های فصلی می‌توانند باعث بوی بد دهان شوند. بعضی از کودکان مبتلا به ریفلاکس معده به مری نفس بدبویی دارند.

کرم‌خوردگی‌ها،‌جرم دندان یا آبسه‌های دندانی: این‌ها می‌توانند در هز سنی روی دندان بچه‌ها تأثیر بگذارند و باعث بوی بد دهان شوند. معمولا در بروز بیماری‌ها یا التهاب لثه بزرگسالان مقصر هستند اما بچه‌ها در این مورد تقصیری ندارند.

فرزندم باید از دهان‌شویه استفاده کند؟
نه. چون دهان‌شویه تنها مشکل را می‌پوشاند (گذشته از این‌ها اگر هنوز فرزندتان به سن پیش‌دبستانی نرسیده است،‌احتمالا دچار مشکل با صدا نفس کشیدن و آب‌دهان پرتاب کردن هستند). فقط مطمئن شوید که دندان‌هایش را چندین‌بار در روز مسواک کرده‌اند.

منبع

می‌توانم علاوه بر شیر خودم، شیر خشک هم به بچه بدهم؟

مجموعه: بهداشت کودکان

مادران قبل از دادن شیر خشک به کودک باید شیر خود را به او بدهند

«می‌توانم علاوه بر شیر خودم، شیر خشک هم به بچه بدهم؟»، این سوال شاید سوال خیلی از خانم‌هایی باشد که برای بار اول بچه‌دار می‌شوند و در این میان خانواده و اطرافیان هم کم نمی‌گذارند و تا می‌توانند از فواید شیر مادر برای‌شان می‌گویند. اما واقعا می‌توان همراه با شیر مادر به نوزاد شیر خشک هم داد؟ برای همین ما به گفتگو با دکتر معتمد،‌متخصص کودکان و نوزادان و فوق تخصص گوارش و کبد پرداختیم و درباره‌این موضوع از او پرسیدیم.

دکتر معتمد،‌ درباره‌ی شیر خشک دادن به نوزادان و کودکان می‌گوید:« در حالت عادی در 6 ماه اول ارجحیت با شیر مادر است اما اگر مادر احساس کند وزن‌گیری فرزندش خوب نیست و یا اگر پزشک مشاهده کند که وزن نوزاد در توزین ماهیانه نرمال نیست، مادر می‌تواند به فرزندش شیر خشک هم بدهد. اگر شیر مادر کافی نباشد مادر می‌تواند با قاشق به بچه‌اش شیر خشک بدهد.»

گاهی هم وسواس زیاد مادران بر تغذیه‌ی فرزند‌شان باعث می‌شود تصور کنند او خوب شیر نمی‌خورد و وزن‌گیری خوبی ندارد، در حالی که طبق وزن‌گیری ماهیانه و نظر پزشک وزن‌گیری کودک ایده‌آل است.

دکتر معتمد با بیان این که مادران نباید با سرشیشه به کودک شیر بدهند می‌گوید:« مادران قبل از دادن شیر خشک به کودک باید شیر خود را به او بدهند سپس اگر متوجه شدند شیر‌شان برای بچه کافی نیست می‌توانند با قاشق به او شیر خشک بدهند. استفاده از سرشیشه هم برای شیر دادن به بچه توصیه نمی‌شود چون معمولا منافذ سرشیشه‌ها خیلی باز است و شیر راحت‌تر به دهان بچه سرازیر می‌شود. بنابر‌این شیر خوردن را برای بچه راحت می‌کند در صورتی که او نباید به شیر خشک عادت کند.

منبع