غذاخوردن نیاز بدن به موادمغذی را برطرف میکند و لازمهی بقای انسان است. اختراعات از گذشته تا امروز صنعت غذا را متحول و غذاخوردن را برای انسان راحتتر و لذتبخشتر کرده است. تحولات صنعت غذا همچنان ادامه دارد و در عصر دیجیتال، سرعت آن بیشتر از هر زمانی احساس میشود.
امروزه، استارتاپهای زیادی در صنعت غذا فعالیت میکنند و با ایدههای خلاقانهی خود قصد دارند این صنعت را بهکلی متحول کنند. اینها استارتاپهایی هستند که محصولات خود را با هدف افزایش راحتی انسان ارائه میدهند یا اهداف بزرگتری مانند حفظ محیطزیست دارند و با کمک فناوری پیشرفتهی خود از شکار بیرویه و انقراض گونههای حیوانی جلوگیری میکنند.
ساختن گوشت ماهی در آزمایشگاه، پیداکردن درختان و گیاهان آلوده به آفت بهکمک هوش مصنوعی، افزایش طول عمر موادغذایی و تهیهی غذای مایع، تنها برخی از ایدههای جالب استارتاپهایی هستند که در چند سال آینده، روش غذاخوردن ما را بهکل تغییر میدهند.
در این مقالهی زومیت، ابتدا استارتاپهایی را معرفی میکنیم که به تهیهی موادغذایی سالم کمک میکنند. سپس، ایدهی خلاقانهی سایر استارتاپها و تلاش آنها برای تبدیل دنیا به جایی بهتر را بررسی میکنیم.
تهیهی موادغذایی تازه، همیشه یکی از دغدغههای بزرگ ما محسوب میشود. استارتاپ HERE مستقیما با کشاورزان مستقل کار میکند تا محصولات آنها را بهشکل آبمیوه و دیپ و سس سالاد بهدست مصرفکنندگان برساند. در سال ۲۰۱۷، ناتان لورل این استارتاپ را در آمریکا بنیانگذاری کرد و محصولات کشاورزان مستقل را بدون مواد افزودنی بستهبندی میکند؛ بههمیندلیل، تمام این محصولات در یخچال نگهداری میشوند. تمام محصولات زائد این استارتاپ به کود تبدیل میشوند و ۲۰ درصد مواداولیه از محصولات ناقص یا بدشکل تشکیل شده است. همچنین، ۱ درصد درآمد سالانهی شرکت برای حمایت به خانوادهی کشاورزان محلی اهدا میشود.
سفارشدادن غذا از رستوران اگرچه در زمان صرفهجویی میکند و راحت است، هیچ چیزی جای غذای خانگی را نمیگیرد؛ غذایی که میدانیم از چه مواداولیهای درست شده و سالم است. بااینحال، موضوع فقط پختن غذا نیست. تهیهی مواداولیهی تازه و پیداکردن دستور تهیهی غذا، یکی دیگر از فرایندهای زمانبری است که آشپزی را سخت میکند. بنابراین، شرکتی که مواداولیهی تازه را همراهبا دستور پخت چند غذا بهطور مرتب برای مشتریهای ارسال کند، ایدهی جالبی بهنظر میرسد.
استارتاپ Hello Fresh با تولید کیتهای غذایی، مشکل تهیهی مواداولیه و پیداکردن دستور پخت غذا را برای کاربرانش حل کرده است. این شرکت هر هفته بستههایی حاوی مواداولیه و دستور تهیهی غذا برای مشتریانش ارسال میکند که برای پختن دو تا چهار وعدهی شام کافی است. رشد ۵۲ درصدی مشتریان شرکت در بازهی زمانی سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ نشان میدهد مردم از این ایده استقبال کردهاند.
در سال ۲۰۱۱، دامینیک ریچر و توماس گریسل و جسیکا نیلسون استارتاپ Hello Fresh را در برلین آلمان بنیانگذاری کرد. Hello Fresh یکی از اولین شرکتهای تولید کیت غذایی بود و شرکت راکتاینترنت روی آن سرمایهگذاری کرد. این استارتاپ کارش را در سایر کشورها مانند آمریکا، استرالیا، اتریش، کانادا و انگلستان گسترش داد. اگرچه تا سال ۲۰۱۵، بیش از ۲۵۰,۰۰۰ مشتری داشت، هنوز به سوددهی نرسیده بود. این استارتاپ در همان سال با جذب سرمایهی ۷۵ میلیون دلاری به ارزش ۲.۶ میلیارد دلاری رسید و یونیکورن (استارتاپهایی با ارزش بیش از یک میلیارد دلار) شد.
شرکتهایی مانند Blue Apron و Plated رقبای اصلی Hello Fresh هستند؛ اما وضعیت چندان مناسبی در بازار ندارند؛ زیرا سرمایهگذاران دیگر علاقهی زیادی به سرمایهگذاری روی استارتاپهای تولیدکنندهی کیت غذایی ندارند. باوجوداین، Hello Fresh همچنان به رشد خود ادامه میدهد و در سال ۲۰۱۷، سهام آن بهصورت عمومی در آلمان عرضه شد.
استارتاپهایی که تا اینجا بررسی کردیم، نحوهی تهیه و تحویل موادغذایی یا نحوهی استفاده از آنها را هدف قرار داده بودند اما برخی استارتاپها موادغذایی را با روش متفاوتی تولید میکنند. استارتاپ Beyond Meat یکی از این استارتاپها است که گوشتهای گیاهی تولید میکند و ازنظر مزه و بو به گوشت واقعی شبیه هستند. این استارتاپ طرفداران زیادی دارد و حتی چهرههای شناختهشدهای مانند لئوناردو دیکاپریو روی آن سرمایهگذاری کردهاند. درحالحاضر، محصولات این استارتاپ فقط در آمریکا عرضه میشود؛ اما بهزودی به سایر نقاط دنیا نیز ارسال خواهد شد.
در سال ۲۰۰۹، ایتان براون استارتاپ Beyond Meat را در کالیفرنیا بنیانگذاری کرد. این استارتاپ انواع گوشتهای پروتئینی خود را با ترکیب الیاف پروتئین و مخمر و سایر مواداولیه تهیه میکند. گوشت مرغ این استارتاپ نیز از ترکیب سویا، الیاف پروتئین، فیبر و سایر مواداولیه تهیه میشود و جایگزین سالمی برای گوشت مرغ است.
روش تهیهی گوشت مرغ استارتاپ Beyond Meat بدینترتیب است که ابتدا مواداولیه کاملا با یکدیگر ترکیب و سپس، وارد دستگاهی میشوند که با استفاده از بخار و فشار و آب سرد بافتی شبیه به گوشت مرغ واقعی پیدا میکنند. سپس، گوشتهای گیاهی برش داده و ادویههای لازم به آنها اضافه و قبل از بستهبندی گریل میشوند. تهیهی هر بسته گوشت مرغ گیاهی حدود ۹۰ دقیقه زمان میبرد.
در اینجا، این سؤال مطرح میشود: «گوشتهای پروتئینی ازنظر بافت و مزه با گوشتهای واقعی یکسان هستند؟» پاسخ این سؤال دقیقا دلیل تفاوت این استارتاپ از سایر برندهای تولیدکنندهی گوشت گیاهی است.
مارک بیتمن، روزنامهنگار نیویورکتایمز، بعد از چشیدن مزهی محصولات Beyond Meat گفته نتوانسته تفاوتی بین مرغهای Beyond Meat و مرغهای واقعی تشخیص دهد و از این بهبعد، از گوشتهای گیاهی این برند استفاده خواهد کرد.
استارتاپ Finless Foods با استفاده از زیستشناسی سلولی، ماهی و سایر محصولات دریایی را در محیط آزمایشگاه با قیمت مقرونبهصرفه تولید میکند و معتقد است با استفاده از این فرایند، دیگر نیازی به ماهیگیری نیست.
در سال ۲۰۱۷، برایان ویرواس و مایکل سلدن استارتاپ Finless Foods را در کالیفرنیا بنیانگذاری کردند. هدف Finless Foods این است که غذای سالم دریایی را بدون نیاز به تخریب محیطزیست یا خطرهای بهداشتی ناشی از ماهیگیری سنّتی و آبزیپروری دراختیار تمام مردم قرار دهد.
این استارتاپ از پیشرفتهترین فناوری سلولی کشاورزی برای رشد سلولهای حیوانات دریایی استفاده و محصولات پرطرفدار دریایی را در آزمایشگاه تولید میکند. این، یعنی مردم سراسر دنیا میتوانند محصولات دریایی را با قیمت مناسب و بدون نیاز به ماهیگیری تهیه کنند.
روش تهیهی ماهی آزمایشگاهی بدینترتیب است که ابتدا سلولهای ماهیِ باکیفیت جمعآوری و سپس، با موادمغذی تغذیه میشوند تا رشد کنند. پسازآن، سلولها با استفاده از امکانات تأییدشده تکثیر میشوند و ساختارشان بهشکل گوشت ماهی واقعی درمیآید. درنهایت، گوشتهای تولیدشده به مصرفکنندهها و رستورانها و فروشگاههای موادغذایی عرضه میشود.
استارتاپ Finless Foods کار خودش را با ساخت گوشت ماهی تن بلوفین شروع کرده و قصد دارد با گسترش این روش به اکوسیستم اقیانوسها کمک کند. درحالحاضر، آنها در مرحلهی بذری هستند و ۳.۵ میلیون دلار سرمایه دریافت کردهاند. ماهی تن بلوفین نوعی ماهی است که بهدلیل صید بیرویه در خطر انقراض قرار دارد.
تمام موادغذایی طبیعی پوستهای دارند که از آنها دربرابر سایر عناصر محافظت میکند. استارتاپ Apeel Sciences از این واقعیت استفاده کرده و با اضافهکردن پوستهی موادغذایی ماندگاری آنها را افزایش داده است. این کار باعث میشود میوهها ماندگاری بیشتری داشته باشند و حجم میوههای فاسد کم و از میزان آب موردنیاز برای رشد آنها کاسته شود.
استارتارتاپ Apeel Sciences با اضافهکردن پوشش خوراکی بیمزهای که از مواداولیهی گیاهان تشکیل شده روی میوههایی مانند آواکادو و سایر مرکبات، عمر آنها را دو تا سهبرابر افزایش میدهد. فرمول این استارتاپ میتواند روی میوههایی مانند توتفرنگی، انبه، سیب، موز، کوموکات، مرکبات و مارچوبه اعمال شود.
استارتاپ Apeel Sciences را جیمز راجرز در سال ۲۰۱۲ در گولتا کالیفرنیا بنیان گذاشت. بنیاد بیل و ملیندا گیتس ۱۰۰,۰۰۰ دلار روی این استارتاپ سرمایهگذاری کرده تا میزان فساد موادغذایی در کشورهای درحالتوسعهای را کاهش دهند که با کمبود یخچال مواجه هستند. این استارتاپ بعد از دریافت سرمایه از افرادی مانند بیل گیتس، همبنیانگذار مایکروسافت و شرکت سرمایهگذاری Andreessen Horowitz، تاکانن ۱۱۰ میلیون دلار سرمایه جذب کرده است.
صنعت میوه و سبزیجات بیش از ۵۷.۲ میلیارد دلار در آمریکا ارزش دارد و استارتاپ Apeel Sciences میتواند عمر این مواد را دو تا سهبرابر افزایش دهد.
استارتاپ BrightFarms یکی دیگر از استارتاپهای فعال درزمینهی کشاورزی مبتنی بر فناوری و نوآوری است. این استارتاپ از لامپها و حسگرهای LED برای پرورش سبزیجاتی مانند گوجهفرنگی و کاهو در گلخانه استفاده و محصولات خود را به فروشگاههای بزرگی مانند والمارت عرضه میکند.
درواقع، استارتاپ BrightFarms تلاش میکند شرایط آبوهوایی و خاک مناطق برای پرورش نوع خاصی از سبزیجات را از بین ببرد. بهعنوان مثال، برای رشد و پرورش کاهو شرایط خاصی نیاز است و این باعث میشود کاهو فقط در منطقهای خاص کاشته و پرورش داده شود و سپس، ماشینهای مخصوص آن را به شهرهایی با چندین کیلومتر فاصله عرضه کند. BrightFarms با تولید گلخانههای مخصوص، به میزان درخورتوجهی در انرژی و سوخت صرفهجویی میکند؛ زیرا موادغذایی در هر منطقه میتوانند کاشته و پرورش داده شوند.
در سال ۲۰۱۱، این استارتاپ در نیویورک بنیانگذاری شده و پیش از ۱۰۰ میلیون دلار سرمایه جذب کرده است. هدف آنها این است که با مصرف کمتر آب، زمینهای کشاورزی و سوخت فسیلی ردپای کربنرا کاهش و دنیا را بهسمت کشاورزی سبزتر هدایت کنند.
استارتاپ Aerobotics را بنجی ملتزر و جیمز پترسون در سال ۲۰۱۴ در جنوب آفریقا بنیانگذاری کردند. این استارتاپ با ارائهی پلتفرمی هوشمند به کشاورزان کمک میکند آفات و بیماری درختان را تشخیص دهند. سیستم این استارتاپ تمام درختان مزرعه را بررسی میکند و مشکلات آنها را در مراحل اولیه تشخیص میدهد و به کشاروز اعلام میکند.
پلتفرم Aerobotics دادههای ماهوارهای و دادههای جمعآوریشدهی پهبادها را بهصورت هفتگی با یکدیگر ترکیب و سپس، با استفاده از یادگیری ماشین، آفت و بیماری درختان را مشخص میکند. سپس، کشاورزان به محل مشخصشده مراجعه و وضعیت درخت را بررسی میکنند. کشاورزان میتوانند درست یا اشتباه بودن تشخیص پلتفرم را ثبت و با این کار، به پیشرفت تکنولوژی آن کمک کنند. هرقدر کشاورزان بازخورد بیشتری بدهند، این پلتفرم هوشمندتر میشود و این بهنفع همهی مصرفکنندگان است.